Szanowni Państwo chcieliśmy podsumować ostatnie doniesienia dotyczące zakażenia SARS COVID 19 (koronawirus) przez dzieci. Zapraszamy do lektury popartej najnowszymi publikacjami, które ukazały się na przełomie kwietnia/maja 2020r.
W globalnej pandemii COVID-19, dzieci są grupą wiekową, która jest najmniej zagrożona zachorowaniem i ciężkim przebiegiem, który wywołuje koronawirus. Dzieci w wieku poniżej 18 lat stanowiły tylko 1,7% przypadków krajowych w USA, 1,1% przypadków w Holandii, 2,0% dużej kohorty obserwacyjnej w Wielkiej Brytanii.
Koronawirus jak choroba Kawasakiego
Ostatnie doniesienia opisują reakcję hiper zapalną podobną w przebiegu do choroby Kawasakiego przejdź do artykułu) jako odpowiedź organizmu na zakażenie COVID-19. Temat ten wzbudził duże zainteresowanie mediów ale czy społeczność medyczna jest naprawdę zaskoczona?
W kilku raportach opublikowanych w ostatnich miesiącach podkreślono wzrost częstości występowania choroby Kawasakiego w COVID-19 dodatniej populacji pediatrycznej.
Objawy choroby Kawasakiego mogą wystąpić kilka tygodni po zdiagnozowaniu COVID-19 oraz prawdopodobnie już po wyeliminowaniu wirusa.
- W piśmiennictwie z dnia 7 kwietnia 2020 w Hospital Pediatrics ukazał się pierwszy opis przypadku wskazujący współistnienie COVID-19 choroby Kawasakiego.
- W dniu 26 kwietnia wysłano ostrzeżenie do lekarzy rodzinnych w Londynie ostrzegając przed rosnącą liczbą przypadków wieloukładowego stanu zapalnego u dzieci z nakładającymi się cechami zespołu wstrząsu toksycznego (TSS) i atypowej postaci choroby Kawasakiego(Te przypadki były następnie opisane w Lancecie z 7 maja 2020 r ).
- Następnie 29 kwietnia 2020 opublikowano artykuł informujący o możliwym związku między COVID-19 a chorobą Kawasakiego. Francuski minister zdrowia poinformował, że około 15 dzieci zostało hospitalizowanych w paryskich szpitalach z objawami tej infekcji.
- 4 maja 2020 r. Wydział zdrowia w Nowym Jorku wydał alert zdrowotny opisujący 15 przypadków wielosystemowego zespołu zapalnego z cechami choroby Kawasakiego lub TSS- toxic shock syndrome: w szpitalu Mount Sinai – Nowy York opisano15 możliwych przypadków choroby Kawasakiego u dzieci, u których w większości zdiagnozowano COVID-19. Podobne przypadki- 8 pacjentów zaobserwowano również w ośrodkach w Kalifornii i Illinois.
Chociaż etiologia choroby Kawasaki nie jest do końca poznana, istnieją dane wskazujące na prawdopodobną etiologię wirusową. Wirusy związane z chorobą Kawasakiego obejmują grypę, enterowirusa, adenowirusa, parwowirusa, rhinowirusa, RSV, wirus ospy wietrznej, EpsteinBarr, odrę i dengę.
Związek choroby Kawasakiego z wcześniej występującymi koronawirusami również był obserwowany!
Istnieją również hipotezy, że niektóre dzieci mogą być genetycznie predysponowane do silniejszej reakcji zapalnej na określone wirusy. W wyniku narażenia na działanie konkretnego wirusa predysponowani pacjenci uruchamiają reakcję zapalną, która klinicznie objawia się jako choroba Kawasakiego. Wiele badań naukowych i opisów przypadków klinicznych a także dane z tajwańskiej krajowej bazy danych wykazały związek choroby wirusowej z Kawasaki.
U dorosłych pacjentów chorych na koronawirus COVID-19 również odnotowano występowanie odpowiedzi hiperzapalnej. Dowody naukowe zebrane od dorosłych pacjentów sugerują, że osoby z ciężkim przebiegiem COVID-19 rozwijają „syndrom burzy cytokinowej”, w którym występuje kaskada aktywowanych cytokin, które prowadzą do produkcji szkodliwych auto-amplifikujących się cytokin hiperzapalnych (harmful auto-amplifying hyperinflammatory cytokine production). Dorośli pacjenci z cięższym przebiegiem chorobymieli większą częstość występowania objawów ze strony serca, takich jak podwyższenie stężenia troponiny czy zaburzenia czynności komór. Taki związek został zaobserwowany również w przebiegu wiremii wywołanej przez inne patogeny niż koronawirus SARS- Cov 2.
Chociaż ocena efektów działania SARS CoV-19 jest ważna, musimy pamiętać o dotychczasowych doniesieniach dotyczących związku innych wirusów z ciężkim, krytycznym przebiegiem choroby i rozwojem odpowiedzi hiperzapalnej. Autorzy niektórych prac dotyczących związku Covid -19 i choroba Kawasakiego u dzieci sugerują, że musimy być czujni, aby nie tworzyć w niewłaściwy sposób nowych jednostek klinicznych lub wyolbrzymiać wcześniej już istniejących jak choroba Kawasakiego tylko z powodu skojarzenia z SARS CoV-19. Dla tych, którzy spełniają kryteria rozpoznania choroby Kawasakiego, zarówno diagnoza jak i leczenie powinna być związane z rozpoznaniem właśnie tej choroby, a nie nowego wirusa. Przyszłe wysiłki powinny koncentrować się na określeniu przyczyn tropizmu wirusa dla mięśnia sercowego czy zajęcia naczyń wieńcowych.(na podstawie artykułu : This is an Accepted Manuscript for Cardiology in the Young as part of the Cambridge Coronavirus Collection. Subject to change during the editing and production process. DOI: S1047951120001432 Covid-19 and Kawasaki syndrome: should we really be surprised? Rohit S. Loomba1 , MD, Enrique Villarreal2 , MD, Saul Flores3 , MD)
Kontynuując dalsze informacje, które zebrał Verdoni i współpracownicy opisują dziesięć przypadków (siedmiu chłopców, trzy dziewczynki; w wieku 7,5 lat [SD 3 • 5]) choroby podobnej do Kawasaki, która miała miejsce w Bergamo we Włoszech, u szczytu pandemii w kraju (18 lutego do 20 kwietnia 2020 r.). Częstość choroby Kawasakiegow ciągu miesiąca była około 30-krotnie wyższa niż średnia miesięczna obserwowana w przypadku choroby Kawasakiego w ciągu ostatnich 5 lat. Bergamo było wówczas miastem o najwyższym wskaźniku infekcji i zgonów we Włoszech. W obrębie grupy było pięcioro dzieci, które miały cechy podobne do choroby Kawasakiego (tj. nieropne zapalenie spojówek, wysypka polimorficzna, zmiany na błonie śluzowej i obrzęk kończyn); jednak kolejne pięcioro dzieci miało mniej niż trzy diagnostyczne objawy kliniczne i były starsze niż pacjenci z klasyczną chorobą Kawasakiego. Wystąpił także wysoki odsetek wstrząsu, w którym pięcioro na dziesięć dzieci miało hipotensję wymagającą resuscytacji płynowej, a dwoje na dziesięć dzieci wymagało wsparcia inotropowego. Dwoje z dziesięciu dzieci miało dodatni wynik testu PCR w kierunku SARS-CoV-2, a osiem z dziesięciu miało pozytywny wynik testu serologicznego SARS-CoV-2. Większość pacjentów z chorobą Kawasaki dobrze reaguje na dożylne podanie immunoglobulin; ok.10–20% wymaga dodatkowego leczenia przeciwzapalnego. W opisywanej grupie ośmioro na dziesięcioro dzieci wymagało podaży dużych dawki kortykosteroidów oprócz dożylnej immunoglobuliny.
Pojawia się pytanie, czy opisywane przypadki przedstawiają przebieg choroby Kawasakiego w powiązaniu z koronawirus SARS-CoV-2 jako czynnikiem wyzwalającym, czy reprezentują nowo powstającą chorobę podobną do Kawasaki charakteryzującą się zapaleniem wielosystemowym?
W Wielkiej Brytanii pediatrzy na oddziałach intensywnej opieki medycznej, zidentyfikowali niewielką grupę dzieci z objawami wstrząsu i zapaleniem wieloukładowym, część z pacjentów miała dodatkowo tętniaki tętnic wieńcowych, oraz kolejną grupę mniej ciężko chorych dzieci z chorobą podobną do Kawasaki, które reagowały na leki immunomodulujące, w tym dożylne immunoglobuliny, kortykosteroidy czy substancje biologicznych, takich jak infliksymab i anakinra. Na podstawie obrazu klinicznego i wyników laboratoryjnych eksperci z Wielkiej Brytanii opracowali definicję zespołu, który nazwano Pediatric Inflamatory Multisystem Syndrome temporally associ-ated with SARS-CoV-2– pediatrycznym zapalnym zespołem wieloukładowym, powiązanym z SARS-CoV-2 (PIMS-TS) , co zostało opublikowane przez Royal College of Paediatrics and Child Health. W odniesieniu do tego w The Lancet w dniu 7 maja 2020 r., opisano dziewięcioro dzieci leczonych w szpitalu w Londyniez zespołem PIMS-TS, które wymagały intensywnej opieki.
Autorzy badań sugerują, że mechanizm choroby podobnej do Kawasaki i PIMS-TS może reprezentować zespół pozakaźnego zapalenia, w którym pośredniczy przeciwciało lub kompleks immunologiczny. W przypadku badań prospektywnych pomiar przeciwciał w momencie prezentacji, a także zgoda pacjentów na odpowiednie próbki badawcze będą niezbędne do wyjaśnienia mechanizmu tego zespołu. W celu zbadania zasięgu PIMS-TS na poziomie krajowym w Wielkiej Brytanii ruszył program Pediatric Surveillance Unit. Dwa badania priorytetowe COVID-19 w Wielkiej Brytanii to DIAMONDS [Central Portfolio Management System 45537] i ISARIC [UK Clinical Research Network 14152]). (na podstawie artykułu: opublikowanego w Lancet przez Verdoni i wsp.maj 2020).
Zadawane jest pytanie czy faktycznie istnieje związek przyczynowy pomiędzy koranwirusem SARS – COV-19 a choroba Kawasakiego i / lub innymi powiązanymi zespołami hiperzapalnymi. Pojawienie się pewnych wzorców zachorowania, które wydają się być podobne w wielu przypadkach z różnych miast / krajów wskazują na związek przyczynowy.Alerty z Włoch i Francji zawierają niewiele danych; publikacje są w przygotowaniu.
Większość dzieci w Nowym Jorku i Anglii nie miała dowodów ostrej infekcji SARS COV-19, chociaż stwierdzono pozytywne wyniki serologiczne u części pacjentów.
Czytaj na naszym blogu także inne wpisy:
Szczepienie przeciwko COVID -19, co warto wiedzieć? Czy warto się zaszczepić?
COVID 19 wśród dzieci – ostatnie doniesienia